(για περισσότερες πληροφορίες για την αρρυθμία, βλ. Αρρυθμίες → κολπικός πτερυγισμός)
Όπως αναφέραμε στο σχετικό κεφάλαιο ο κολπικός πτερυγισμός διακρίνεται στον τυπικό που αφορά ένα κύκλωμα επανεισόδου στο δεξιό κόλπο που διέρχεται από την περιοχή μεταξύ της κάτω κοίλης φλέβας και της τριγλώχινας (δεξιός ισθμός) και στον άτυπο που είναι αφορά κάθε κολπική ταχυκαρδία της οποίας το κύκλωμα μάκρο-επανεισόδου βρίσκεται σε άλλες περιοχές.
Σε ποιους ασθενείς ενδείκνυται η κατάλυση;
Η κατάλυση του τυπικού κολπικού πτερυγισμού είναι μία ελάχιστα επεμβατική τεχνική η οποία δίνει οριστική λύση στο πρόβλημα.
Σε κατάλυση μπορούν να υποβληθούν:
• Όσοι ασθενείς έχουν εμφανίσει συμπτωματικό επεισόδιο τυπικού κολπικού πτερυγισμού, όπως αναγνωρίζεται από το ΗΚΓ.
• Ασθενείς, οι οποίοι δεν καλύπτονται από τη φαρμακευτική αγωγή και συνεχίζουν να παρουσιάζουν αρρυθμία
• Ασθενείς στους οποίους δεν μπορεί να ρυθμιστεί φαρμακευτικά η καρδιακή συχνότητα
• Ασθενείς, στους οποίους η φαρμακευτική αγωγή προκάλεσε κάποια σοβαρή παρενέργεια και επομένως πρέπει να διακοπεί.
Για παράδειγμα, ασθενείς με βραδυκαρδία πρέπει να διακόψουν τη φαρμακευτική αγωγή. Η επιλογή της εμφύτευσης βηματοδότη, που μερικές φορές αναφέρεται ως σύσταση, για συνέχιση της αγωγής, είναι λανθασμένη. Με την κατάλυση μπορεί να επιλυθεί το πρόβλημα, χωρίς να είναι απαραίτητη η φαρμακευτική αγωγή.
Ποιος είναι ο επεμβατικός στόχος;
Ο επεμβατικός στόχος στον τυπικό ισθμοεξαρτώμενο κολπικό πτερυγισμό είναι η δημιουργία γραμμοειδούς βλάβης στην περιοχή του δεξιού ισθμού, δηλαδή στη στενότερη περιοχή από τον τριγλωχινικό δακτύλιο μέχρι την κάτω κοίλη φλέβα. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται σχεδόν στο 100% των ασθενών. Μετά τη διενέργεια της γραμμής, πρέπει να γίνει έλεγχος με βηματοδότηση από τις δύο πλευρές της γραμμής ότι ο αποκλεισμός που έγινε είναι πλήρης. Κατόπιν αυτού και μετά από αναμονή λίγων λεπτών, ο ασθενής εξέρχεται από το εργαστήριο.
Προετοιμασία του ασθενούς για την επέμβαση
Η επέμβαση κατάλυσης δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προετοιμασία από πλευράς του ασθενούς. Γενικώς χρειάζεται:
• Εάν λαμβάνει αντιπηκτικά ή άλλα αντιθρομβωτικά φάρμακα, συνήθως δεν απαιτείται διακοπή, αλλά θα πρέπει να γίνεται προηγούμενη συνεννόηση με τον γιατρό του.
• Σε ότι αφορά την υπόλοιπη φαρμακευτική αγωγή, αυτή μπορεί να συνεχίζεται κανονικά ακόμα και την ημέρα της επέμβασης.
• Ο ασθενής, κατά την επέμβαση, πρέπει να είναι νηστικός το ίδιο πρωί (μπορεί να έχει πάρει κανονικά βραδινό), ενώ εάν η επέμβαση γίνεται απόγευμα, μπορεί να έχει ληφθεί ένα ελαφρύ πρωινό.
• Κατά την προσέλευσή του στο νοσοκομείο θα πρέπει να έχει προηγούμενες εξετάσεις, ιδίως ηλεκτροκαρδιογραφήματα
Η διαδικασία της επέμβασης
Συνηθέστερα η επέμβαση γίνεται χωρίς γενική αναισθησία, μόνο με τοπική αναισθησία στα σημεία των παρακεντήσεων. Εάν όμως απαιτείται, μπορούμε να κάνουμε μία πιο έντονη καταστολή.
Στο ηλεκτροφυσιολογικό εργαστήριο, ο ασθενής θα συνδεθεί με συνεχή ηλεκτροκαρδιογραφική παρακολούθηση. Θα γίνουν, με τοπική αναισθησία, οι παρακεντήσεις στην άνω περιοχή των μηρών για να τοποθετηθούν στις μηριαίες φλέβες ειδικά θηκάρια (σωληνάκια) μέσα από τα οποία εισέρχονται οι ηλεκτροφυσιολογικοί καθετήρες (μικρά ηλεκτρόδια) που τοποθετούνται σε ειδικές θέσεις στο εσωτερικό της καρδιάς. Με τους καθετήρες λαμβάνουμε την καταγραφή των ηλεκτρικών σημάτων από τις καρδιακές κοιλότητες. Τα σήματα αυτά προβάλλονται στα συστήματα χαρτογράφησης του εργαστηρίου. Ακολουθεί η ηλεκτροφυσιολογική μελέτη, που μπορεί να περιλαμβάνει τη πρόκληση της αρρυθμίας, όμως στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό δεν απαιτείται είτε γιατί η αρρυθμία ήδη υφίσταται εκείνη τη στιγμή, είτε εάν εκείνη τη στιγμή ο ασθενής βρίσκεται σε φυσιολογικό ρυθμό, είναι προφανής η διάγνωσή της από το ΗΚΓ.
Εάν η αρρυθμία προϋπάρχει ή προκληθεί στο εργαστήριο μπορεί να γίνει η επιβεβαίωση της διάγνωσης, για να ακολουθήσει η θεραπεία με κατάλυση μέσω ενός ειδικού πηδαλιουχούμενου καθετήρα, του καθετήρα κατάλυσης. Μόλις ο καθετήρας κατάλυσης τοποθετηθεί στο επιθυμητό σημείο, χορηγείται η ενέργεια υψίσυχνου ρεύματος που αποτελεί τη θεραπεία. Οι βλάβες συνεχίζουν, σημείο προς σημείο, στην περιοχή του ισθμού ώστε να δημιουργηθεί μία γραμμή αποκλεισμού (γραμμική βλάβη). Ακολούθως,
γίνονται κάποια τεστ με βηματοδότηση δεξιά και αριστερά της γραμμής για να επιβεβαιωθεί ότι η γραμμή αποκλεισμού είναι πλήρης χωρίς κενά.
Εάν από την ηλεκτροφυσιολογική μελέτη διαπιστωθεί ότι πρόκειται για κύκλωμα που δεν συμμετέχει ο δεξιός ισθμός (άτυπος κολπικός πτερυγισμός), τότε το κύκλωμα αυτό θα πρέπει να χαρτογραφηθεί με τη βοήθεια του συστήματος χαρτογράφησης, να εντοπιστεί και να καταλυθεί αναλόγως.
Συνήθως, απαιτείται αναμονή 20 με 30 λεπτά, για να βεβαιωθούμε ότι το αποτέλεσμα παραμένει, οπότε η επέμβαση θεωρείται επιτυχημένη και περαιώνεται. Γίνεται αιμόσταση τα σημεία των παρατηρήσεων και ο ασθενής, αφού πιθανόν μείνει για λίγη ώρα στην ανάνηψη, επιστρέψει στο θάλαμο.
Μετά την επέμβαση
Ο ασθενής αμέσως μετά την επέμβαση επιστρέφει στο θάλαμο, όπου μένει κατακεκλιμένος, προσέχοντας τις πρώτες ώρες να μην κάνει έντονες κινήσεις των κάτω άκρων. Συνήθως, μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι 4-5 ώρες μετά την επάνοδό του στο θάλαμο. Την επόμενη μέρα το πρωί, γίνεται ηλεκτροκαρδιογράφημα και ο ασθενής, αφού λάβει οδηγίες, εξέρχεται από το νοσοκομείο. Την μεθεπόμενη ημέρα της επεμβάσεως μπορεί να επανέλθει κανονικά στην εργασία του και στις φυσικές του δραστηριότητες.
Συνήθως, απαιτείται χορήγηση αντιπηκτικών για κάποιο διάστημα κατόπιν των οδηγιών που θα λάβει από τους θεράποντες ιατρούς.
Ποιο είναι το αναμενόμενο αποτέλεσμα από την κατάλυση;
Το αναμενόμενο αποτέλεσμα είναι η αποκατάσταση του φυσιολογικού ρυθμού μετά την κατάλυση. Ο στόχος αυτός είναι εφικτός για τους ασθενείς που δεν έχουν προηγούμενο εμφανίσει επεισόδια κολπικής μαρμαρυγής. Αντίθετα, ασθενείς οι οποίοι έχουν στο ιστορικό τους, εκτός του κολπικού πτερυγισμού και επεισόδια κολπικής μαρμαρυγής, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες, παρά το ότι ο κολπικός πτερυγισμός συνήθως εξαλείφεται οριστικά, να εμφανίσουν κολπική μαρμαρυγή. Η πιθανότητα εξάλειψης του τυπικού κολπικού πτερυγισμού είναι κοντά στο 100% την πιθανότητα επιπλοκών ουσιαστικά αμελητέα.
Υπάρχουν κίνδυνοι από την επέμβαση;
Η επέμβαση της κατάλυσης του τυπικού κολπικού πτερυγισμού είναι, σε έμπειρα εργαστήρια, μία ιδιαιτέρως ασφαλής επέμβαση. Ακόμα και σε μεγάλης ηλικίας ασθενείς με συννοσηρότητες το ποσοστό των επιπλοκών είναι κατώτερο του 1%.
Οι πιθανές επιπλοκές, που μπορεί να παρατηρηθούν και σε οποιαδήποτε άλλη επέμβαση κατάλυσης, είναι οι παρακάτω:
• Αιμάτωμα στα σημεία των παρακεντήσεων
• Επιπωματισμός καρδιάς
Ο καρδιακός επιπωματισμός είναι η έξοδος από την καρδιά μιας ποσότητας αίματος και η συσσώρευση της ανάμεσα στην εξωτερική πλευρά της καρδιάς και στο περικάρδιο (τον σάκο που περιβάλλει εξωτερικά την καρδιά). Ο επιπωματισμός είναι μια πολύ σπάνια επιπλοκή στη συγκεκριμένη επέμβαση. Είναι κατάσταση επείγουσα, που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα με παρακέντηση του περικαρδιακού χώρου για παροχέτευση του αίματος που έχει συσσωρευτεί εκεί. Συνήθως, αυτό ως θεραπεία αρκεί. Ένας μικροσκοπικός παροχετευτικός καθετήρας θα παραμείνει στον περικαρδιακο χώρο για περίπου 24 ώρες, στη συνέχεια θα αφαιρεθεί, ενώ ταυτόχρονα ο ασθενής θα παρακολουθείται στενά. Συνήθως, η επιπλοκή του επιπωματισμού απαιτεί μία παράταση της νοσηλείας για 2-4 ημέρες.
• πνευμοθώρακας ή αιμοθωρακας (εάν γίνει παρακέντηση της υποκλειδίου φλέβας)
Συνήθως, στις επεμβάσεις κατάλυσης κολπικού πτερυγισμού, δεν γίνεται παρακέντηση υποκλειδίου φλέβας.
Διαβάστε περαιτέρω :